Terapia EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) – terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych.
Twórczynią tej terapii jest Francine Shapiro, to ona odkryła, że szybkie powtarzające się ruchy gałek ocznych wpływają na obniżenie lęku u osób, które przeżyły wydarzenie traumatyczne (gwałt, sytuację chronicznej przemocy w rodzinie, poniżanie, zaniedbanie, wypadek drogowy, katastrofę komunikacyjną, pożar, klęskę żywiołową, wojnę, porwanie, napaść, atak terrorystyczny).
Redukcja lęku w terapii EMDR jest wynikiem bilateralnej stymulacji mózgu, która osiągana jest za pomocą ruchu gałek ocznych, stymulacji dźwiękowej jak również stymulacji dotykowej (tappingu).
Terapię EMDR na początku stosowano głównie do pomocy osobom ze zdiagnozowanym syndromem stresu pourazowego PTSD. Dzisiaj, dzięki niej terapeuci są w stanie pomóc wielu osobom przeżywającym różnego rodzaju problemy.
Terapia polecana jest przez takie organizacje jak:
- Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA)
- Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) – polecana jako terapia łagodząca skutki traumy
- International Society for Traumatic Stress Studies (Międzynarodowe Towarzystwo Badań nad Stresem Traumatycznym).
- Ministerstwo Obrony i Lecznictwa dla Weteranów USA
Terapia EMDR oparta jest na założeniu, że zaburzenia po traumie powstają z powodu zablokowania systemu przetwarzania informacji i tym samym nieprzetworzenia odpowiednio stresującego wydarzenia. U podłoża teoretycznego EMDR leży model Adaptacyjnego Przetwarzania Informacji (AIP), który łączy w sobie przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. W myśl tego modelu doświadczenia wywołujące w teraźniejszości reakcje nieadekwatne do sytuacji (reakcje nadmiarowe) łączą się z już istniejącymi sieciami pamięciowymi i mogą wzbudzać aktywność nieprzetworzonych emocji, doznań z ciała oraz przekonań zbudowanych na bazie negatywnych doświadczeń z przeszłości.
Takie sytuacje można łatwo rozpoznać, gdyż człowiek reaguje w sposób automatyczny oraz nieodpowiedni do danej sytuacji. Często po takim wydarzeniu osoba doświadczająca takiego stanu mówi: „nie wiem co się ze mną stało, to było silniejsze ode mnie”. Dzieje się tak, gdyż sytuacja bieżąca powoduje, że przeżywamy dzisiaj emocje, które nie zostały przetworzone w przeszłości i dlatego wracają w teraźniejszość, by zostały przetworzone.
I tutaj z pomocą rusza terapia EMDR. Z pomocą terapeuty pacjent z takimi problemami poruszając się pomiędzy przeszłością, teraźniejszością i przyszłością, jest w stanie zapoczątkować odpowiednią komunikację miedzy przetwarzaniem półkuli prawej (emocjonalnej) i przetwarzaniem półkuli lewej (językowej oraz logicznej). Integracja ma miejsce, gdy wspomnienia w sieciach neuronalnych obu półkul łączą się ze sobą. Bilateralna stymulacja (ruchy gałek ocznych, tapping i inne) powodują tzw. odwrażliwianie czyli aktywowanie nieprawidłowo zapisanych w pamięci informacji oraz zapisanie je w poprawny sposób.
Można tutaj przytoczyć metaforę komputerową. Informacja (emocje, słowa, osoby) powodująca w teraźniejszości problemy (reakcje nadmiarowe, złość, ucieczkę, stres) jest jak wirus na dysku powodujący czasami tzw. bluescreen, który pochodzi z przeszłości i nie został zintegrowany w pliki na dysku. Taki wirus to często emocje, które nie zostały w przeszłości przetworzone, gdyż osoba nie była w stanie ich udźwignąć.
Właśnie dlatego zostały „wyizolowane” w postaci wirusa, który dzisiaj od czasu do czasu wyświetla bluescreen, żeby poinformować, że mamy coś do przetworzenia. W takim przypadku terapia EMDR działa jak program antywirusowy, który „czyści” uszkodzony wirusem plik (kwarantanna), aby mógł zostać zintegrowany z danymi na dysku. Dzięki tej terapii wspomnienia, które wcześniej były wyizolowane włączają się w normalne wspomnienia i nie powodują już bluescreenów.
Zachęcam zainteresowanych tą terapią Państwa do zadawania pytań wysyłając je na adres mailowy podany w zakładce „kontakt”.
Więcej informacji na temat terapii EMDR znajdą Państwo także w zakładce „dla pacjentów”
Zachęcam do lektury.